Şanlıurfa ve Adıyaman arasındaki tarihi bağ: Balıklıgöl ve Balıklı Oda Mozaiği

Adıyaman’da Atatürk Barajı altında kalan Samosata Antik Kenti’nde, 40 yıl önce yapılan kazılarda bulunan Balıklı Oda Mozaiği’ndeki balık figürlerinin Şanlıurfa’da bulunan Balıklıgöl ‘deki balıklarla benzerliği tekrar gündem oldu.

5

Adıyaman’da 1978 -1987 yılları arasında yapılan kazılarda bulunan Roma dönemine ait Balıklı Oda Mozaiği’ndeki balık figürleri’nin Şanlıurfa’da bulunan Balıklıgöl ‘deki balıklara benzerliği dikkat çekmişti. 

Balıklıgöl ile Balıklı Oda Mozaiği arasında nasıl bir bağ olduğu henüz bilinmiyor. Ancak kazıların üstünden 40 yıl geçmesinin ardından mozaikteki balıklar ile Balıklıgöl’de bulunan balıkların benzerlikleri tekrar gündem oldu. 

Balıklı Oda Mozaiği, günümüzde Atatürk barajı altında kalan Samosata Antik Kenti’nde bulundu. Kommagene Krallığı’nın başkenti olan Samosata’daki Mithridates Sarayı’nda bulunan eser, günümüzde Adıyaman Müzesi’nde sergileniyor.

Saray yapısının Balıklı Oda olarak adlandırılan bölümünün zemininde bulunan mozaiğin tamamı yaklaşık 16 metrekareyken, sergilenen kısmı ise 3 metrekarelik bir alan kaplıyor. Mozaiğin emblema kısmı siyah bir fon üzerinde yer alan hareketli yunuslar ve ortalarında yer alan sivri dipli bir ticari amphoradan oluşuyor. Sarı ve kahverengi tesseralarla oluşturulan yunusların yüzgeçleri kırmızı renkli.

Opus tesellatum tekniği ile yapılan mozaikte, emblemadan sonra yaklaşık 20 santimetre genişliğindeki uzun ve kısa kenarlarda da balık motifleri yer alıyor. 

Zeugma’da ele geçen iki adet mozaikte yer alan Samosatalı Zosimos imzası sayesinde kentin Roma döneminde de mozaik konusunda faal olduğu biliniyor.