ŞAFİİ'DE KURBAN

 Muhterem kardeşlerim… Şafii'de, ailenin geçimini sağlayan kişi kurban kesse, diğer ev halkı kesmeyebilir. Bir ev halkı için bir kurban kesilmesi Sünnet-i Kifâyedir. Aile reisi kesince diğerlerinin kesmesi gerekmez. Hanefi'de ise, ailede, kurban nisabına malik olan herkesin kesmesi Vacibdir.  Hacca giden kimsenin, fakir ise, kurban kesmesi gerekmez. Kurban nisabına malik olmayanın kurban kesmesi Vacib olmaz. Hacda seferi olan da kurban kesmez. Seferde, mesela öğle namazını kılan, öğle çıkmadan mukim olsa, öğleyi tekrar kılması gerekmediği hâlde, seferde nâfile olarak kurban kesen zengin kimsenin, üçüncü günü mukim olunca, yeniden kurban kesmesi gerekir. Çünkü; seferde namaz kılmak farzdır. Seferde farzı yapınca elbette yeniden kılmaz. Kurbanı seferde kesmek ise nâfiledir, bayramın üçüncü günü mukim olunca, zengine kurban kesmek Vacib olur. Kurbanı Vacib olarak kesmediği için yeniden kesmek Vacib oluyor. Fıkıh kitaplarında deniyor ki: Büluğa ermemiş bir çocuk, vakit girince o namazı kılsa, vaktin sonuna doğru büluğa erse, o namazı tekrar kılması farz olur, çünkü öncekini nâfile olarak kılmıştır. Bunun gibi, vaktin sonunda ayılan baygına, hayzı veya nifası vaktin sonunda biten kadına, o namazı kılmak farz olur. (Dürr-ül-muhtar) Bir çocuk, yatsı namazını kılar da, sonra ihtilam olur yani büluğa ererse, sabah namazına kadar yatsıyı tekrar kılması farz olur. İmam-ı Muhammed, bunu İmam-ı a'zam Ebu Hanife'ye sormuş, o da, “Evet, yatsıyı tekrar kılması farz olur” buyurmuştur. (Redd-ül-muhtar) Kurban Bayramı’nın üçüncü günü sefere çıkacağını bilen kimseye, birinci günü kurban kesmek vacib olmaz. (S. Ebediyye) Ama kesilirse, yine Vacib yerine gelmiş olur Kesmeden sefere çıkarsa, seferi olduğu için kurban kesmesi Vacib değildir. Seferde keserse nâfile olur, Vacib olmaz. Seferden dönüp mukim olunca üçüncü günü kurban kesmesi Vacib olur. Çünkü yukarıda, Dürr-ül-Muhtar'da bildirildiği gibi, namaz, vaktin sonunda farz olduğu gibi, kurban da, bayramın üçüncü günü Vacib olur. Daha önce nâfile olarak kesilen kurban, Vacib yerine geçmez. Namaz seferde de farzdır. Seferde namaz kılmak nâfile olsaydı, bu kıyas o zaman uygun olurdu. Şimdiki kıyas tamamen bâtıldır. Bu hususu merhum Hocamıza da sormuştuk: Seadet-i Ebediyye’de, bayramın birinci günü mukim veya seferî olmaya bakılmayacağı bildiriliyor. Buna göre, bayramın birinci günü seferde kurban kesip, bayramın üçüncü günü memleketine gelerek mukim olan zenginin, tekrar kurban kesmesi Vacibdir. Bir kimse, aldığı kira veya maaşla güç geçinen bir kimse, nisaba malik ise, para biriktirip, Fıtra vermeli ve kurban kesmelidir. Etin hepsini kavurma yapıp, birkaç ay et parasından biriktirerek gelecek yılın Fıtra ve kurban parası olarak saklamalıdır. Böylece, Fıtra ve kurban sevabından mahrum kalmamalıdır. Kurban kesen, kendini Cehennemden azad etmiş olur. Bir Hadîs-i Şerifte; “Hasislerin, cimrilerin en kötüsü, kesmesi Vacib olduğu hâlde kurban kesmeyendir” buyuruldu. Allahu Teâlâ cümlemizi Kendisine layık Kul, Habibine layık Ümmet eylesin. (Amin)