KİRALAMA MI? YATIRIM MI?

Son yıllarda kurumlarda kiralama yoluyla araç gereç kullanımı pek yaygınlaştı. Bunun yanı sıra kendi yatırımını yapan kurumlar da elbette mevcut. Gerek binek araçlar, gerek iş makinaları, gerekse yapı elementleri edinmede özel sektörden faydalanmak mı?  Yoksa, araçları satın alıp, kendi yapı elemenlerini(beton, asfalt, parke vb) üretmek mi? En faydalı yöntemin hangisi olduğu, bakış açısına göre değişmekte. Fakat “Bakış açısı” bir kenara bırakılıp,  “Şartlara göre” karar alınmalıdır. “Bakış açısına” örnek verecek olursak; -Bir belediye yönetimi göreve geldiğinde yapı elementlerini özel sektörden temin etmenin faydalı olduğunu savunuyorsa, bilin ki; “O belediye, yapı elementlerini kendisi üretiyordur”. -Araçların kiralanmasının iyi olacağını savunuyorsa, bilin ki; “O belediye öz mal olarak satın aldığı araçları kullanıyordur”.  Ya da tam tersi söz konusudur.  -Yani yeni yönetim, öz mal olarak satın almayı savunuyorsa, bilin ki; “O belediye o zamana kadar kiralama yöntemiyle ihtiyaçlarını gidermektedir”. Bu ikilem sürekli vardır. Sürekli de birbirinin peşi sıra tatbik edilir. Sanırım “Bakış açısı” anlaşılmıştır. Ne varsa, tersini savun, tatbik et. Doğrusu nedir? Doğrusu şudur; “Şartlara göre” yöntem belirlenmelidir. —Kiralama yapılacaksa, suistimal etmeyen bir kadroya sahip olunmalıdır. —Öz mal olarak satın alınacaksa ve üretim yapılacaksa, teknik ve idari açıdan liyakat sahibi kadroların olması gereklidir. Hatta mecburidir. Biraz açalım, -“Binek araç ve iş makinası kiralayan bir belediyede, şeffaf bir ihale anlayışı varsa ve araç kullanımında ara kademe/üst kademede görevlendirilmiş  liyakat sahibi yöneticiler tarafından disiplin sağlanmışsa”, en kolay yöntem budur.  Yatırım maliyeti de olmadığından dolayı, belediyeye kısa vadede yüksek manevra kabiliyeti verir. Farklı alanlarda proje geliştirmesi için önünü açar. -“Eğer bir belediyede ehil kimseler birimlerin yönetimine görevlendirilmişse ve şehrin çok fazla kaynak gerektiren büyük sorunları yoksa;  Öz mal olarak edinilen araçlar, iş makinaları ve yatırımı yapılan tesisler gayet verimli bir şekilde çalışır.”  Siyasi kaygılarla değil de, liyakat sahibi kişiler göreve getirilmişse en verimli yöntem bu yöntemdir.  Tabi ki bu alternatifte belediyenin altyapı yatırım ihtiyacının olmaması ve büyük sorunlara matuf projelerini bitirmiş olması esastır. Zira araçlar, iş makinaları ve üretim tesisleri için bütçe ayırma lüksünün olması lazımdır. Ve tabiki liyakat sahibi olan iyi bir işletme ekibinin olması şarttır. Aksi taktirde yapılan yatırımlar işletilemez ve atıl durumda kalır.