Şanlıurfa eskiden kendi kendine yeten bir şehirdi. Tarım ve hayvancılığın yanı sıra bakır ve keçe gibi el sanatlarında ticareti çok canlıydı. Şanlıurfa’ya özgü en önemli ticari lokomotif ise çok eski yıllardan bu yana “kaçak” adı altında da olsa ülkenin 4 bir yanına satılan ithal ürünlerdi. Yani bir pasaj kültürü vardı. 70’li yıllarda Ucuzluk Pazarında bulunan Halıcı Pasajıydı bu. Türkiye’ye ilk kırılmaz mutfak cam eşyaları bu pasaj pazarladı. 90’lı yıllarda bu pasaj normal dükkanlara dönüştürüldü ve işlevini yitirmiş oldu ama yerini Kapaklı Pasajı doldurdu.
Yaşı 30’un üzerinde olanlar hatırlar, Şanlıurfa’ya gelen herkes elektronik ürün almak için kendini Kapaklı Pasajına atardı. Barutçu Hanında ise kaçak erkek giyimi satılırdı. Hristiyan ülkelerde Pazar günü kiliseye gelenlerin bağışladığı elbiseler Suriye ve Pakistan gibi ülkelerden Barutçu Hanına getirilirdi. Dünyanın en ünlü İngiliz Kumaşından yapılan veya İtalyan markaların erkek giyimi burada bulunurdu. Aralarında az kullanılmış çok kıymetli kıyafetler vardı. Ankara ve İstanbul’da bile bunların meraklıları vardı.
Üstelik bunlar karşılıksız ithalat değildi. Karşılığında Türkiye’de üretilen battaniye, yatak örtüsü, havlu, kilim gibi tekstil ürünleri ile bazı yiyecekler götürülürdü. Hemen ardından Irak’a giden nakliye araçları ile bir canlılık geldi Şanlıurfa’ya. Özellikle kırsal alanda yaşayan gençler kamyon veya tanker alıp Irak’tan mazot, çay, kahve ve çeşitli ürünler getirir, giderken de patates, soğan vs. gibi başta gıda ürünleri olmak üzere birçok ürün pazarlardı Irak’a. 6-7 yıl öncesinde de 1980 yılına kadar olduğu gibi yeniden Suriye ile ticaret canlanmaya başlamıştı. Bu sınır ötesi ticaret Şanlıurfa’nın lokomotifi durumdaydı ve buna bağlı olarak inşaat sektöründen tarıma varıncaya kadar tüm sektörü canlı hale getirmişti.
70 ve 80’li yıllarda da özellikle Dergah ve Balıklıgöl yaz aylarında her gün binlerce yabancı turist ağırlardı. Araplarla dil konusunda esnaf problem yaşamıyordu ama yabancı turistlerle iletişim kurabilmek için her esnaf 3-5 kelime de olsa İngilizce öğrenmişti. Ve cebinde dolar, mark veya riyal olmayan esnaf yoktu neredeyse. Kâbe’ye yolculuk da karayolu üzerinden Şanlıurfa’dan geçiyordu. Bunların hepsi bitti geriye sadece Suriye ile ticaret kalmıştı o da 9 yıl önce sona erdi.
Antep de benzer durumdaydı ama ürettiğine pazar bulabildi ve imalatta hız kesmeden kendini geliştirdi. Bizimki daha çok al-sat olduğu için bittik. O gün bugündür iş adamları batıya kaçtı, kırsal alanlardan ise durmaksızın kent merkezine göç oldu. Mirası tükettik. Hazırdan para kazanma dönemi bitti. Arsa spekülatörlüğü artık para kazandırmıyor. Beynelmilel müteahhitler bile iflas edip kaçmak zorunda kaldı. Tarımın da, hayvancılığın da bir getirisi yok artık. Dolayısıyla ağalığın da bir hükmü ve karşılığı kalmadı.
Sınır ticareti olmasa da kent; tarihi, kültürü ve tarımıyla ülkede benzersiz bir değere sahip… Ancak yine kendine özgü benzersizlikleri yüzünden bir çıkmazın içinde… Özellikle “aşiretçilik”… Milletvekili, belediye başkanı, sanayi başkanı, STK başkanı, müdür, memur, işçi alımlarında veya seçiminde kentin ortak menfaati ve ehliyet tamamen göz ardı edilip “aşiretçilik” belirleyici oluyor. Aynı şekilde çok çalışan ve faydalı işler yapanlar da yine yerinden “aşiretçilik” üzerinden ediliyor. Ankara’nın da işine geliyor aşiretçilik üzerinden sadece atama talebinin gelmesi ve bununla geçiştirmek.
Şanlıurfa’nın bir an önce silkelenmesi gerekiyor. Allah, her türlü zenginliği Şanlıurfa’ya vermiş, bunun kıymetini bilmeliyiz. Aşiretçiliği “yerinden adam etme” veya “beceriksiz olduğu halde bir yerlere getirme” olayında elimizin tersiyle itmeliyiz. Aksi halde kayırmacılık, ayak oyunları, torpil yaparak geriye gitmeye devam ederiz. Aşiretçilik kullanılacaksa pozitif anlamda; bir araya getirme, sulh ve gelenekleri yaşatma anlamında kullanmalıyız.
Son olarak seçilecek kişiler aşiretleri de, kentin yerlilerini de, farklı STK’ları ve siyasi parti mensuplarını da hiçbir ayrım yapmadan kucaklamalı. Hatta aşiretleri kucaklarken sadece günümüzde karşılığını yitirmiş ağaları değil bizzat irili ufaklı aşiretlerin ve ailelerin bireylerini muhatap alarak çalışmalı.
Ancak bu şekilde Şanlıurfa farklı değerleriyle yeniden bir sıçrama yapabilir, özüne dönebilir, bereketi bulabilir.
Tamamen Ücretsiz Olarak Bültenimize Abone Olabilirsin
Yeni haberlerden haberdar olmak için fırsatı kaçırma ve ücretsiz e-posta aboneliğini hemen başlat.
Reklam Alanı
Diğer Yazıları
- GÖNLÜMÜZDEN GEÇEN BAŞKAN 10 Oca 2024, 11:09
- AK PARTİ’NİN “TOST FORMÜLÜNÜ” OKUYAMAMAK 05 Ara 2023, 13:08
- BEYAZGÜL NASIL BAŞKAN OLMUŞTU? 25 Eki 2023, 12:27
- BİLDİĞİMİZ EN ZOR SEÇİM BU 10 May 2023, 13:57
- AK PARTİ’NİN ABİSİ KİM OLACAK? 23 Ara 2022, 13:21
- FIRSATLARI TEPEN ŞEHİR: ŞANLIURFA 05 Ara 2022, 13:41
- FAKIBABA’NIN “HALKA SORACAĞIM” SÖZÜ VARDI 22 Eki 2022, 12:11
- MAĞDURLARIN VEBALİ ŞUTSO ÜYELERİNİN BOYNUNADIR 20 Haz 2022, 12:42
- SOSYAL MEDYANIN BÜYÜLÜ DÜNYASI KÖLELEŞTİRDİ 07 Haz 2022, 13:39
- SURİYELİLERDEN PAYIMIZA DÜŞEN HAKKI İSTİYORUZ 24 May 2022, 13:23
- URFA’DA SACO VE ŞAO’LARA KARŞI İYİLER İTTİFAKI 14 May 2022, 12:46
- URFA’NIN KURTULUŞU KOLAY! 26 Nis 2022, 13:19
- ASLINDA NE OLDU NEDEN OLDU? 26 Mar 2022, 12:28
- LAY LAY LOM İŞLERİ BIRAKMALI ARTIK! 08 Mar 2022, 13:28
- SİNİRLER GERGİN URFA BAHANEYE BAKIYOR! 03 Şub 2022, 19:07
- HAKSIZLIĞI HAK ZANNEDENLERE “HAK” ANLATILMAZ! 25 Şub 2019, 19:46
- KORKU TÜNELİNDEN TEK ÇIKIŞ SEÇİM 13 Ara 2021, 11:40
- KANLA BESLENEN AŞİRET İŞGÜZARLARI 20 Haz 2017, 13:38
- PARAMIZ DİPSİZ KUYUYA GİTMESİN ARTIK! 18 Oca 2021, 13:17
- BABACAN ALTERNATİF BİR LİDER Mİ? 04 Kas 2020, 13:38
- GİTTİKÇE KÖTÜYE GİDİYOR 23 Ara 2018, 15:27
- KONUTSUZLUK KENTİN GELİŞMESİNE ENGEL 28 Eyl 2021, 11:46
- BU SEÇİMİN HEYECANI MEYECANI YOK! 13 Haz 2018, 13:20
- Esnafın İç Acıtan Hali 27 Şub 2017, 13:40
- SENİ DOĞURAN ANA EDER ÇİFTE BAYRAMI ELLERE VAY 10 Tem 2018, 12:59
- YOKSULLUKLA MÜCADELE HAREKETİ 11 May 2020, 17:45
- SEYDANIN YENİ VALİ İLE İMTİHANI 28 Haz 2017, 13:28
- AVM’LERE KARŞI ÇARŞI RUHU CANLANDIRILMALI 06 Oca 2020, 13:13
- KISA ÇÖP UZUN ÇÖPTEN HAKKINI ALIR ELBETTE 19 Tem 2018, 13:04
- 'ÖDÜL' DEYİP GEÇMEMEK LAZIM 28 Kas 2017, 12:39
- GAZETECİLER OLARAK YENİ SAYFA AÇALIM 27 Eki 2018, 14:11
- ÖĞRETMENLER ZABITAYA ŞİKAYET EDİLEN DİLENCİ GİBİ! 07 Eyl 2019, 18:15
- URFA’YI İFLAH ETMEYEN 4 HASTALIK! 23 Eki 2019, 16:37
- ADAYLAR HAKKINDA BELGE SAVAŞLARI! 11 Eki 2017, 13:21
- URFA’NIN İKTİDARLARA 10 YILDA BİR VERDİĞİ KARNE 23 Kas 2018, 12:19
- ERTEKİN GİTTİ CANCAĞIZIM YENİLERE BAKMAK LAZIM! 08 Nis 2018, 21:11
- Adaletin terazisi neden gemiyi batırmaya çalışanlara işlemiyor? 12 May 2017, 13:46
- ŞİMDİ ELEŞTİRİ VAKTİ DEĞİL 24 Nis 2019, 14:24
- TYP HALKIN DEYİMİYLE TZP! 03 Eyl 2018, 14:24
- ÜNİVERSİTE İLE MESELEMİZ! 22 Mar 2018, 12:19
- AK PARTİ’NİN URFA İLE İMTİHANI 20 Mar 2021, 13:28
- RAMAZAN URFA'DA YAŞANMAZ! 11 Haz 2017, 16:37
- Şantajcı bizi birbirimize düşürüp geri çekiliyor 01 Şub 2017, 13:09
- LAY LAY LOM BELEDİYECİLİK! 29 Ağu 2018, 15:15
- DAHA BÜYÜK DEPREM YAŞANACAK 22 Haz 2017, 14:14
- BİR YEMEK İÇİN BİRBİRİNİ YİYEN GAZETECİLER! 01 Oca 2020, 13:49
- Şanlıurfa'nın ilçeleriyle imtihanı! 12 Nis 2017, 14:22
- Kelepçeli Halleri Geliyor Gözümün Önüne 27 Şub 2017, 13:36
- “ANAM BABAM SANA FEDA OLSUN YA RESULULLAH” DEYİŞİNİ ÖZLEYECEĞİZ 10 Ağu 2020, 16:37
- Rüzgara karşı tüküren yüzüne tükürür! 08 Oca 2021, 13:29
- KENTİN MENFAATİ İÇİN HANGİ KONUDA BİRLİK OLACAĞIZ? 15 Eyl 2021, 18:25
- ANKARA’DAN İSTEMESİNİ BİLMELİYİZ! 02 Şub 2021, 12:05
- HANİ ŞERİAT GELECEKTİ? 26 Eki 2021, 11:41
- SÜRTÜŞMELİ SİYASET URFA'YI BİTİRİYOR 02 May 2018, 15:55
- OLMUYORSA URFA’YI ANTEP’E BAĞLAYALIM! 02 May 2019, 14:03
- İYİ BİR VALİ OLMAK ZOR DEĞİL 29 Eyl 2017, 14:38
- NEPOTİST BELEDİYE BAŞKANLARI! 02 Ağu 2017, 13:53
- URFA SAHİPSİZ DEĞİLDİR! 23 Mar 2019, 13:24
- FARUK ÇELİK’İN URFA İTİRAFI 20 Tem 2019, 12:56
- KENTİ SEVMEK SİYASİ TERCİHİMİZDEN ÖNCE GELMELİ 17 Oca 2022, 12:17
- KAFAYI YEDİRTTİNİZ! 13 Tem 2019, 14:49
- Başhekimlik krizi ve sendika seçimi 26 Eyl 2018, 12:56
- Referandum geliyor başkanlar yandı! 26 Oca 2017, 12:56
- STK'ların imajına 'Referandum' can simidi 04 Şub 2017, 14:53
- MAKAM YOZLAŞMASI KADINLARDAN BAŞLADI! 27 Eki 2020, 13:35
- 'TRENE BİNEMEZ' DENİLEN FAKIBABA KİMLERİ TRENDEN İNDİRİR? 20 Tem 2017, 14:11
- TEFECİLER ŞARTELLERİ BİR İNDİRSE! 22 Kas 2017, 13:02
- KAŞMER’DE YANIT ARAYAN SORULAR 12 Eki 2018, 13:05
- GÖZÜ KİRADA ŞEHİR 03 Haz 2021, 11:03
- URFA'DA BİLGİ KİRLİLİĞİ 08 Eyl 2017, 13:13
- ŞANLIURFALILAR RAHATSIZ! 01 May 2019, 16:33
- SİHİRLİ SÖZ: PARTİ ZARAR GÖRMESİN 09 Ağu 2017, 14:06
- Şanlıurfa’nın en iyi kurumsallaşmış yardım derneği 21 May 2020, 20:45
- AK PARTİ LİSTESİ ORTADA KALDI 28 May 2018, 13:45
- YEREL SEÇİM VE YENİ HAMLELER 31 Eki 2018, 12:24
- KRİTERLERİMİZ ESKİ VAAZLARDA KALDI 01 Tem 2021, 11:08
- İZ BIRAKAN VALİLER 20 Şub 2018, 14:55
- EROL KAYA, YÜREĞİNİZİ SERİNLETTİ Mİ? 16 Ağu 2017, 13:33
- SEÇİM ŞOKU VE CEVAP BEKLEYEN SORULAR 20 Nis 2018, 14:02
- BÜYÜKŞEHİRDEN UMUTLUYUM! 02 Ağu 2019, 14:43
- KENDİ BİNALARINI DAHİ YAPAMADILAR! 17 Tem 2018, 14:18
- İKİNCİ DALGAYA HAZIR MIYIZ? 18 Eyl 2020, 14:20
- BAĞIMSIZ GAZETECİLİK VE TACİZ OLAYI 06 Kas 2017, 13:04
- TEMİZ ELLER OPERASYONLARI GELİYOR! 01 Ara 2017, 12:48
- URFA’NIN DERİN SİYASETÇİLERİ 14 Ara 2018, 12:24
- ERDOĞAN FAKTÖRÜ MÜ, ADAYIN KİM OLDUĞU MU ÖNEMLİ? 19 Eyl 2018, 12:49
- KENTİN DÜZENİ NEDEN BOZULDU? 13 Ağu 2021, 11:44
- Büyükşehir olmak neyimize? 06 Oca 2017, 12:37
- AĞAM BİZİMLE EĞLENİ! 09 Nis 2018, 17:41
- BELTUR'UN İŞİ ÇALIŞANININ HAVAYA UÇAN ETEĞİ GİBİ 06 Tem 2017, 13:32
- ŞANLIURFA AŞİRETÇİLİĞİ BİR YENEBİLSE! 12 Mar 2019, 12:34
- İYİ Kİ MEZARDAN ÇIKARMA ADETİ YOK! 01 Oca 2018, 13:40
- DANIŞMANINI SÖYLE SANA KİM OLDUĞUNU SÖYLEYEYİM 15 Eki 2018, 16:52
Popüler Haberler
Daha fazla gösterilecek yazı bulunamadı!
Tekrar deneyiniz.
0 Yorum