Şanlıurfa’dan tarih fışkırmaya devam ediyor. Hepimizin bildiği gibi, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen arkeolojik çalışmalar, Göbeklitepe’nin keşfiyle başlayıp Karahantepe ile devam etti. Daha sonra, merkezden uzak birçok alandaki buluntular ise “Taş Tepeler” olarak adlandırıldı.
Bu kazılar sadece birkaç taş yığını ya da sıradan kalıntılar değil; insanlık tarihini kökten değiştiren keşiflerdir. Çünkü Göbeklitepe ile birlikte gördük ki, medeniyetin temelleri bu topraklarda atıldı. İnsan ilk defa tarımı burada işledi, toprağı burada ehlileştirdi, yerleşik hayatın ilk adımlarını burada attı. Kısacası medeniyetin doğum yeri Şanlıurfa’dır.
Ancak burada asıl dikkat çekici olan, Göbeklitepe’nin yalnızca başlangıç olmasıdır. Çok kıymet verdiğim bir arkeolog dostum, yıllar önce bana, bölgede Göbeklitepe benzeri en az 12 merkezi alanın bulunduğunu söylemişti. O günlerde Göbeklitepe kazıları yeni yeni gündeme gelmişti. Ben de ona, “Eğer farklı bölgelerde de bu tür kalıntılar varsa, bu bize neyi gösterir?” diye sordum.
Onun cevabı çok netti:
“Bu, medeniyetin inşasının bu coğrafyadan başladığını gösterir. Diğer bölgelerdeki buluntular da Göbeklitepe ile benzerlikler taşıyacaktır. Bu yapılar arasında kozmik bir bağ var. Bu bağ ortaya çıkarıldığında, yalnızca tarihimizi değil, geleceğimizi de etkileyecek çok büyük bir sıçrama yaşanacak.”
Bugün Karaköprü’nün Sayburç Köyü’nde bulunan kalıntılar, işte bu gerçeği daha da görünür hale getiriyor. Bu yapılar, aynı dönemin insanlarının birbirleriyle nasıl bir etkileşim içinde olduklarını ve ortak bir bilinçle hareket ettiklerini ortaya koyuyor. Dahası, bu kazılar bize Harran ve Akçakale gibi bölgelerde de benzer buluntuların çıkabileceğini işaret ediyor.
Burada asıl mesele şudur:
Bu eşsiz hazineleri gün yüzüne çıkarmak için bilimsel çalışmalar ile bürokrasi ve siyasi iradenin birleşmesi gerekiyor. Eğer biz bu iradeyi ortaya koyabilirsek, Şanlıurfa yalnızca Türkiye’nin değil, bütün dünyanın medeniyet merkezi olarak yeniden hak ettiği yeri alacaktır.
Bugün Göbeklitepe’yi görmeye dünyanın dört bir yanından insanlar geliyor. Yarın Karahantepe, Sayburç ve diğer Taş Tepeler gün yüzüne çıktıkça, Şanlıurfa insanlık tarihinin kalbi haline gelecek. Bizim görevimiz, bu mirasa sahip çıkmak, dünyaya tanıtmak ve bu toprakların gerçek değerini ortaya koymaktır.
Şanlıurfa sadece peygamberler şehri değil, aynı zamanda medeniyetin başladığı yerdir. Ve medeniyetin sıfır noktası olmak, bize çok büyük bir sorumluluk yüklemektedir.
