MESLEK KURULUŞLARINDA GENEL SEKRETER ATANMASI

Tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğindeki esnaf ve sanatkârlar odaları ile bu odaların üst kuruluşları olan birlik, federasyon ve Konfederasyonun çalışma usul ve esasları, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu ile düzenlenmiştir.
Bu kapsamda, meslek kuruluşlarında istihdam edilecek personel ve görevlerine ilişkin hükümler de aynı Kanun hükümlerine göre belirlenmektedir. Kanunun 57’nci maddesi, meslek kuruluşlarında genel sekreter istihdam edilmesine ilişkin esasları düzenlemektedir.
1. Genel Sekreterin Atanması
Kanunun 57’nci maddesine göre;
•    Genel sekreter, yönetim kurulu kararıyla atanır.
•    Genel sekreterin terfi, cezalandırma ve görevine son verme işlemleri de yine yönetim kurulu kararıyla yapılır.
•    Genel sekreterin tezkiye amiri, ilgili meslek kuruluşunun başkanıdır.
2. Genel Sekreterlik İçin Aranan Şartlar
Genel sekreter ve genel sekreter yardımcısı olarak atanacakların, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48’inci maddesinde belirtilen genel şartları taşımaları zorunludur.
Bu şartlar şunlardır:
1.    Türk vatandaşı olmak,
2.    Yaş ve öğrenim şartlarını taşımak (Birlik ve federasyon genel sekreter ve yardımcılarının en az iki yıllık yüksek okul mezunu olmaları, oda genel sekreter ve yardımcılarının en az lise ve dengi okul mezunu olması, Konfederasyon genel sekreteri ve yardımcılarının ise, üniversitelerin işletme, iktisat, hukuk, siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler fakülteleri mezunu veya muadili bir alanda yüksek tahsil yapmış olması şarttır),
3.    Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
4.    Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (…)] zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak,
5.    Askerlik görevini yapmış, muaf veya ertelenmiş olmak,
6.    Görevini sürekli yapmaya engel olabilecek bir akıl hastalığı bulunmamak.
Bu şartları taşımadığı sonradan anlaşılanların görevine derhal son verilir.
3. Genel Sekreter Olamayacak Kişiler
Aşağıda sayılan kişiler genel sekreter olarak atanamaz:
•    Yönetim ve denetim kurulu üyeleri,
•    Bu üyelerin eşleri,
•    Çocukları ve çocuklarının eşleri.
Ayrıca, genel sekreterler birden fazla meslek kuruluşunda görev yapamazlar.
4. Genel Sekreterin Görev ve Yetkileri
•    Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarında, işlemleri mevzuat, ana sözleşme ve yönetim kurulu kararları doğrultusunda yürütmekle görevli bir genel sekreter bulunması zorunludur.
•    Genel sekreter, yönetim kurulu toplantılarına katılır, ancak oy kullanma hakkı yoktur.
•    Meslek kuruluşlarının giderleri, başkan veya vekili ile genel sekreterin ortak imzasıyla yapılır.
•    Benzer şekilde, kuruluş adına yazılacak resmi yazılar da başkan veya vekili ile genel sekreterin imzasını taşır.
•    Yönetim kurulu, gerekli gördüğü durumlarda genel sekretere tek başına imza yetkisi verebilir.
•    Konfederasyon genel sekreteri, yönetim kurulunun izniyle, görev ve yetkilerinin bir kısmını her yıl başında yeniden belirlenmek kaydıyla yardımcılarına devredebilir.
•    Genel sekreter, personelin birinci tezkiye amiridir. Personelin atanma, terfi, cezalandırma ve işten uzaklaştırma işlemleri, genel sekreterin teklifi üzerine yönetim kurulunca yapılır.
Sonuç olarak, giderlerin ve yazışmaların geçerliliği için genel sekreterin imzası gerekmektedir. Bu kapsamda, Kanun uyarınca meslek kuruluşlarında genel sekreter bulundurulması zorunludur. Görevlendirme, yönetim kurulunca alınacak karar doğrultusunda usulüne uygun şekilde yapılmalıdır. Böylece, meslek kuruluşunun iş ve işlemleri mevzuata uygun ve düzenli biçimde yürütülebilecektir.