TİCARİ DEFTERLERİN TASDİK ZORUNLULUĞU

6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda, tacirlerin tutmakla yükümlü oldukları ticari defterler ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir. Kanunun 64. maddesine göre her tacir; ticari defterleri tutmak, bu defterlerde ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen sonuçları, Kanuna uygun olarak açık ve anlaşılır bir biçimde göstermekle yükümlüdür. Bu kapsamda tutulması zorunlu ticari defterler; yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, pay defteri (ortaklar defteri), yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteridir.
Anılan madde uyarınca, fiziki ortamda tutulan ticari defterlerin açılış onayları kuruluş sırasında ve kullanılmaya başlanmadan önce noter tarafından yapılmaktadır. İzleyen faaliyet dönemlerinde kullanılacak defterlerin açılış onaylarının ise, defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk ayından önceki ayın sonuna kadar notere yaptırılması zorunludur. Pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri, yeterli yapraklarının bulunması halinde izleyen faaliyet dönemlerinde yeniden açılış onayı yaptırılmaksızın kullanılabilmektedir. Ayrıca, yevmiye defterinin kapanış onayının izleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar, yönetim kurulu karar defterinin kapanış onayının ise izleyen faaliyet döneminin birinci ayının sonuna kadar noter tarafından yaptırılması gerekmektedir.
Benzer hükümler 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 221. maddesinde de yer almakta olup, öteden beri faaliyetine devam eden mükelleflerin defterlerini kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda tasdik ettirmeleri gerektiği açıkça hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan, Ticari Defterlere İlişkin Tebliğin 16 ve 17. maddelerinde, bazı ticari defterlerin belirli şartlar altında yeni hesap döneminde yeniden açılış tasdiki yaptırılmaksızın kullanılabilmesine imkân tanınmıştır. Buna göre; yönetim kurulu karar defteri, yevmiye defteri, envanter defteri ve defteri kebir, yeterli yapraklarının bulunması halinde, yeni hesap döneminin ilk ayı içerisinde noter tarafından onay yenilemesi yapılmak suretiyle kullanılmaya devam edilebilir.
Ayrıca, kapanış onayına tabi olan yevmiye defteri ile yönetim kurulu karar defterinde, son kaydın altına yazılacak “Görülmüştür” ibaresi yanında, yapılan onay yenilemesine ilişkin bilgilerin de yer alması zorunludur. Onay yenileme işlemi sırasında ise defterlerin kalan sayfalarının yeniden mühürlenmesine veya bu sayfalara yeniden sıra numarası verilmesine gerek bulunmamaktadır.
Bu yasal düzenlemeler çerçevesinde, ticari defterlerini fiziki ortamda tutan tacirlerin yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ve yönetim kurulu karar defterini, izleyen faaliyet döneminde, yani 2026 hesap döneminde kullanabilmeleri için en geç 31 Aralık 2025 tarihine kadar noter nezdinde açılış tasdikini yaptırmaları zorunludur. Söz konusu tasdik işlemlerinin süresi içinde yerine getirilmemesi halinde, ilgililer hem 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hem de 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca idari para cezası yaptırımlarıyla karşı karşıya kalacaklardır.