Şanlıurfa'nın can damarı kül olmasın! 2.7 milyon dekar tarım arazisi tehdit altında

Şanlıurfa, Türkiye'nin en verimli tarım bölgelerinden biri olarak her yıl hasat sonrası ciddi bir çevre sorunuyla karşı karşıya kalıyor. Çiftçilerin maliyetleri düşürmek amacıyla başvurduğu anız yakma yöntemi, doğal dengeyi bozan ve çevreye büyük zararlar veren bir uygulama haline gelmiş durumda. Ancak bu uygulamanın tarım alanlarına zarar vermesinin yanı sıra, büyük yangınlara yol açması ve toprak sağlığını tehdit etmesi de dikkat çeken unsurlar arasında yer alıyor. TEMA Vakfı Şanlıurfa Temsilcisi Prof. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, bu durumu daha sürdürülebilir ve çevre dostu yöntemlerle aşmanın önemine vurgu yaptı.

ÖZTÜRKMEN: DEVLET MİLYONLARCA DOLAR KAYBA UĞRUYOR

Öztürkmen, anız yangınlarının sadece tarım arazilerine değil, ekosisteme de büyük zarar verdiğini ifade ederek, anız yakmanın zararlarını şöyle sıraladı:

“Anız yakıldığında topraktaki faydalı mikroorganizmalar ve solucan gibi canlılar ölüyor, organik madde yanıyor, besin döngüsü bozuluyor.

Anız yangınları, toprağı bitki örtüsünden mahrum bırakarak su ve rüzgâr erozyonuna davetiye çıkarıyor.

Anız yakma, hava kirliliğine, karbon salınımının artmasına ve ekosistemin zarar görmesine neden oluyor.

Tarım arazilerinin yanı sıra iletişim hatları, ormanlar ve komşu tarlalar büyük zarar görüyor; devlet milyonlarca dolar kayba uğruyor.”

“ÇÖZÜM: ANIZLI TOPRAK İŞLEME”

Öztürkmen anız yakma yerine “anızlı toprak işleme” yönteminin uygulanmasını önerdi. Bu yöntemin faydalarına da değinen Öztürkmen,” Toprağın organik madde oranı korunur, su tutma kapasitesi artar, erozyon engellenir, verimlilik uzun vadede sürdürülebilir hale gelir.” dedi.

ÖZTÜRKMEN’DEN ÇİFTÇİLERE UYARI VE ÇAĞRI

2872 sayılı Çevre Kanunu’na göre, anız yakanlara dekar başına para cezası kesiliyor. Prof. Dr. Öztürkmen, çiftçilerin cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalmamak için şu önlemleri alması gerektiğini vurguladı:

“Hasat sırasında biçerdöverlerin mümkün olduğunca alçaktan (10–15 cm) çalışması, anızların soklu pulluk gibi uygun ekipmanla toprağa karıştırılması, modern ve sürdürülebilir tarım tekniklerinin benimsenmesi.”

2 MİLYON 700 BİN DEKAR ARAZİDE DEKAR ARAZİDE RİSK

Yaklaşık 2 milyon 700 bin dekar arazide anız yangını riski bulunduğunu kaydeden Öztürkmen, “Türkiye’deki buğday üretiminin yüzde 8’i, mercimeğin yüzde 36’sı, arpanın yüzde 11’i Şanlıurfa’da yetişiyor. İlde 5 milyon 330 bin dekar hububat tarım alanı bulunuyor. Bunun yarısında ikinci ürün ekimi yapıldığı düşünüldüğünde, 2 milyon 665 bin dekar alanda anız yakma riski var.” dedi.