Sadece Şırnak ve Ağrı'yı geçebildik: İşte Şanlıurfa'nın acı gerçeği

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2021-2023 dönemine ait il bazlı beşeri sermaye endeksi verilerini kamuoyuyla paylaştı. 

Açıklanan verilere göre Türkiye genelinde beşeri sermaye seviyesinde son yıl itibarıyla bir düşüş yaşandı. 2021 yılında 0,693 olan endeks, 2022’de yüzde 0,5 artışla 0,696’ya yükselmişti. Ancak 2023 yılında bu artış trendi sona erdi ve endeks, bir önceki yıla kıyasla yüzde 0,9 gerileyerek 0,690 seviyesine düştü.

SAĞLIK ARTTI, EĞİTİM GERİLEDİ

Endeksin alt bileşenlerine bakıldığında, tablo daha da netleşiyor. 5 yaş altı hayatta kalma oranı 2023’te yüzde 0,3 düşerek 0,985’e geriledi. Eğitim bileşeni ise daha dikkat çekici bir düşüşle yüzde 0,8 azaldı ve 0,725 seviyesine indi. Buna karşılık sağlık bileşeni yüzde 0,2’lik artışla 0,966’ya yükseldi. Veriler, özellikle eğitim alanında iyileştirme ihtiyacının altını çiziyor.

AB ORTALAMASININ GERİSİNDE

Türkiye'nin 2023 verisi, Avrupa Birliği (AB) ile kıyaslandığında önemli bir farkı ortaya koyuyor. AB üyesi 27 ülkenin 2020 yılı ortalama beşeri sermaye endeksi 0,730 seviyesinde gerçekleşirken, Türkiye bu ortalamanın altında kaldı. Finlandiya 0,796, İsveç 0,795 ve İrlanda 0,793 gibi ülkeler endeksin zirvesindeyken, Romanya 0,584, Bulgaristan 0,614 ve Slovakya 0,665 en düşük değerlere sahip ülkeler oldu.

ÇANAKKALE ZİRVEDE

İl bazında yapılan değerlendirmede 2023’ün en yüksek beşeri sermaye endeksine sahip ili 0,781 ile Çanakkale oldu. Çanakkale’yi Antalya 0,761, Erzincan 0,756, Eskişehir 0,755 ve Rize 0,749 takip etti. Bu iller, sağlık, eğitim ve çocuk sağlığı gibi göstergelerde öne çıkan performanslarıyla dikkat çekti.

ŞANLIURFA SON SIRALARDA

Endeksin en düşük olduğu il ise 0,599 ile Şırnak oldu. Şırnak’ın ardından Ağrı, Şanlıurfa, Gümüşhane ve Muş, listenin son sıralarında yer aldı. Bu illerde özellikle eğitim ve sağlık göstergelerinin düşük seyretmesi dikkat çekiyor.