Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygın olan ancak Şanlıurfa kültüründe ayrı bir yeri ve önemi bulunan ‘kuş kahvehaneleri’ günümüzde hala varlığını devam ettiriyor. Şehirde kuş kahvehanelerinde toplanan kuş meraklıları, yanlarında getirdikleri güvercinleri cinsi ve özelliklerine göre açık artırmayla satışa sunuyor.
Hafta sonları iki lira çay parasına bu kahvede bir araya gelen kuş tutkunları hem aile geçimlerini sağlamak hem de güvercin kuşları hakkında bilmedikleri bilgileri de ediniyor. Türkiye’nin birçok ilinden gelen güvercin satıcıları, burada hem güvercin alıyor hem de satıyor.
‘Güvercin borsası’ olarak adlandırılan ihalelerde satılan her kuş için yüzde 15 pay güvercinin satışına aracılık yapan kuşçu kahvesindeki görevliye verilirken, kıran kırana geçen açık artırmalarda araba ve ev fiyatına güvercin satılıyor.
Gazete İpekyol’a konuşan ihaleci İmam Dildaş, güvercin fiyatlarının 2 milyon liraya kadar çıktığını söyledi.
Dildaş, fiyat artışının başlıca nedenleri arasında yem fiyatlarındaki artış, kuşçuluğun giderek daha popüler hale gelmesi ve kuşların nadir ve değerli cinslerinin bulunmasının yer aldığını söyledi.
DİLDAŞ: FİYATLARI 2 MİLYON TL’YE KADAR ÇIKIYOR
Kuş fiyatlarının son zamanlarda çok arttığını belirten Dildaş, şunları kaydetti:
“Kuş fiyatları son zamanlarda çok aşırı yükseldi. Başını aldı gitti. Biz eskiden ihalede 1 çuval kuş çıkartırdık hepsini 150-200 TL arasında satardık. Şimdi kuşun tekini 150-200 TL arasında satıyoruz. Her şeye zam geldi, kuşlar da bu zamlardan etkilendi. En düşük kuş 100 TL, aza kuş yok. En yüksek kuş ise ihalede satılanlar 10 bin ila 15 bin TL arasındadır. Arkadaş arasında satılanlar ise 2 milyon TL’ye kadar çıkıyor. Bu söylediğimden fazlası da vardır ama ben sizinle azını konuşuyorum. Tekrardan diyorum kuş fiyatları çok yükseldi. Ev ve arabayla kuş takas eden var. Bazen kuşa araba takasına giriyorlar, araba modelini kabul etmeyen oluyor.”
“KUŞÇULUK KUYUMCULUKTAN ZORDUR”
Dildaş, kuşçuluğun Türkiye'de önemli bir kültürel unsur olduğunu belirterek, "Kuşçuluk, hem bir hobi hem de bir ticaret dalıdır. Bu hobi, insanlara keyif vermenin yanı sıra, önemli bir gelir kaynağı da olabilmektedir" ifadelerini kullandı.
“Para var dersen bu işin profesörü olman lazım” diyen Dildaş, şöyle konuştu:
“Yem fiyatları kuşlara göre sorarsanız çok yüksek değil. Eskiden bu kuşçuluğu herkes yapmazdı, şimdi herkes yapıyor. Kuşçular hep birbirlerini tanırlardı, şimdi bakıyorsun bilmediğin adam kuşçuluk yapıyor. Şimdi kuşçulukta hem para var hem de yok. Para var dersen bu işin profesörü olman lazım. Acemisin, anlamıyorsun, kalktın 1-2 bin liraya kuş aldın gelip 500 liraya satarsın. Bu kuşçuluk kuyumculuktan zordur.”
“DÜNYANIN EN GÖZDE KUŞÇULUĞU URFA’DADIR”
Şanlıurfa’nın kuşçulukta önemli bir şehir olduğunu, cins kuşların birçoğunun Urfa’dan çıktığını söyleyen Dildaş, “Urfa kuşçulukta çok önemli bir şehir. Dünyanın en gözde kuşçuluğu Urfa’dadır. Çevre iller başta olmak üzere İstanbul’dan Urfa’ya kuş almaya gelen oluyor. Urfa’da olan kuş ben diyorum ki Türkiye’de yoktur. Pahalı satılan kuşların nesline bakarsanız birçoğunun ki Urfa’dır” şeklinde konuştu.
“KUŞLARA AŞIK OLAN ADAMIM”
Dildaş, kuşçuluğun son yıllarda hem popülerleştiğini hem de artan maliyetler nedeniyle bazı kuşçuların bu hobiyi bırakmak zorunda kaldığını ifade etti.
Son dönemlerde artan yem ve veteriner bakım maliyetlerinin kuşçular için karşılanamaz hale geldiğini anımsatan Dildaş, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Kuş bakım maliyetleri arttı. Eskiden bir çuval buğday alırdın 100 TL. Şimdi 1 çuval buğday bin lira olmuş. İyi kuş beslersen yemi farklı olur. Yemciye diyorsun ki bana karışık yap. Karışığın kilosu 20 TL’dir. Buğday ise 10 TL. Diyorsun ki aman kuşum hasta olmasın, iyi yem alayım. Eskiden Urfa’da ilaç diye bir şey yoktu. Şimdi adamın kuşu hasta oluyor gidip 1-1500 liraya ilaç alıyor. Ben 30 seneden fazladır kuş besliyorum, ben daha ilaç almadım. Gidiyorsun diyorsun kuşum hasta adam sana fazla ilaç veriyor satmak için. Maliyetler arttı kuşçuluğu bırakan da oldu elbet. Diyelim 200 kuşu var, sayısını 70’e düşürüyor. Kuş para ediyor… Ama 200 tane kuşun verdiği tatmini 70 tane vermez. Ben de bıraktım kuşçuluğu ki kuşlara aşık olan bir adamım. Niye bıraktım, 100-200 TL’ye kuş besleyemem, hükmüm yetmiyor. Kuşlara baktığım zaman içim de gidiyor. Kalkıp dışarı çıkıp 1-2 tur atıyorum unutmak için.”
“KADIN KUŞÇU DA ÇOK”
Kuşçuluğun artık sadece erkeklerin ilgi alanı olmaktan çıktığını ve kadınların da kuş yetiştiriciliği ile yakından ilgilendiğini söyleyen Dildaş, “Kuşçuluk bir tutkudur ve Türkiye’de tutkunu çok. Geçen gün Mardin’den bir karı koca geldi. Oturdular kuşlara bakıp alıp gittiler. Ben kendilerine bir çift sattım. Kadın kuşçu da çok. Arıyorlar, kuş soruyorlar. Bizden de iyi biliyorlar. Diyorum ne lazım, diyor ki ‘kara aynalı’ lazım. İyisi olmasa da almıyor kuşu. Bu kuşun iyisi de 10-15 bin liraya yok. Şu anda 100-150 bin lira” dedi.
“GEÇENLERDE 1 MİLYON 650 BİN TL’YE KUŞ SATILDI”
Dildaş, geçen günlerde rekor fiyata bir kuş satıldığını kaydederek, “Geçenlerde 1 milyon 650 bin TL’ye kuş satıldı. Kuşun aslı buradan gitme. Suriye’ye gitti kuş bir zaman, sonra Türkiye’ye geldi. Kuş burada yine bir Suriyeliye 1 milyon 650 bin TL’ye satıldı. Benim bir arkadaşım nadir bulunan dişi bir kuşu 70 bine aldı. Şimdi aldığı sahibi 400 bin TL’ye geri almak istiyor, satmıyor. Benim olsa 1 milyon TL verseler vermem. Çünkü niye meraklı bir adamım. İnsan kuşun duruşuna hasta oluyor” ifadesini kullandı.
Binaların damlarında kuş besleniyor belediye buna izin vermemeli