EDEBİYATIMIZDA RAMAZAN

GönderdiHudâ çün bize mihman Ramazanı Hoştutmaya niyyet edelim biz dahı anı.” Zati. Ramazan; rahmet,magfiret, istiğfar ayı. Ramazan; açlık, susuzluk, dinginlik hali. Ramazan;başka bir zaman, başka bir hal, başka bir dünya. Bambaşka bir ikilimdirRamazan. Edebiyat dünyamızda Ramazana bigane kalmamışır. Bütün zorluğuna rağmenbaş üstünde tutulur. Öyle şikayet yoktur Ramazandan, tatlı bir meşakkettir.“Ramazaniye”ler bu yüzden yazılmıştır. Ramazan ayının gelişini tebrik içinyazılan ve Ramazan ayının özellikleri ve fazîletleri üzerinde durulan şiirler,ilahiler, kasideler, nesirler yazılmıştır. Ramazaniye adı verilen bu edebimetinlerde mübarek ayın verdiği coşku dile gelir, Ramazanın her anı edebiyatladile gelecektir. Ramazan edebiyatla buluşacaktır. Derviş Yunus’ta hoş gelen olacaktır Ramazan.Hoş geldin diyecektir. Safa geldin izzet ile Dahi azim nimet ile Müminlere rahmet ile Şehr-i Ramazan merhaba Şair Nabinin “Hayriyye”mesnevisinde oruç bir ilahi lutufa dönüşecektir. Savmdurkullarına lütf-ü Hüda Savmabizzat eder Allah ceza. NecipFazıl’da ruhuna uygun yaşanmayan, ruhsuz bir eğlenceye çevrilen Ramazan’a sitemolacaktır. O yüzden söz bir yakınmaya dönüşecektir. “Karagöz seyri değil, gözyaşı dökme ayı; Bilinmezi bilirler, bilselerağlamayı...” Ramazan, en çok dualarınarşa yükseldiği aydır. O yüzden Mehmet Akif’te olduğugibi çokça duaya dönüşecektir Ramazan. Ve ne yazık ki Mehmet Akifin ümmet içinduası bugünde aynı şekilde geçerliliğini koruyacaktır. Yâ Rab, şu muazzam Ramazân hürmetine, Kaldır aradan vahdete hâil ne ise. Yâ Rab, şu asırlarca süren tefrikadan Artık ezilip düşmesin ümmet ye’se. Ramazan; SezaiKarakoç’ta; “Samanyolunda Ziyafet” sunan bir 'Ruh Şöleni'ne dönüşecektir. Öylebir ruh şöleni ki, ruhu aslına rücu ettiren bir ruh şöleni. Ramazan; NuriPakdil’de; kanlı canlı bir suretedönüşecektir. Bir müfettiştir gelir, denetler, varoluş sınavından geçiririnsanı ve gider.Dücane Cündioğlu’nda; kalbin kapılarını açmak için iştah veşehveten uzaklaşma, hayvanlığı bırakıp insanlığa gidilen bir yola dönüşecektirRamazan. Yahya Kemal’de oruç bir teselliyedönüşür. Oruç tutmadığı halde, oruçlu bir toplumda yaşıyor olmayı bir şükürsebebi sayan, Ramazan’ın huzur duygusuyla “teselli” bulan bir şiir olur, YahyaKemal. …Tenha sokakta kaldım oruçsuz ve neşesiz. Yurdun bu iftarından uzak kalmanın gamı, Hadsiz yaşattı ruhuma bir gurbet akşamı. Bir tek düşünce oldu teselli bu derdime; Az çok ferahladım ve dedim kendi kendime: Onlardan ayrılış bana her an üzüntüdür; Mademki böyle duygularım kaldı, çok şükür… Ramazanıngidişi bir hüzne dönüşecektir. Niyâzî Mısrî’de Ramazanın ayının sona ermesindendolayı hüznünü şu şekilde ifade edecektir. “Yine firkat nârına yandıcihân/Hasretâ gitti mübârek Ramazân.” Ramazanın onbeşinden sonra okunan “elveda ilahileri” bulunmaktadır Üftadehazretlerinin Ramazaniyesi giden Ramazanın ardından hüzne dönüşecektir. “Eydostlarım ağlaşalım/oruç ayı gitti yine/ hasret ile inleşelim/oruç ayı gittiyine.” Ramazan ve oruca dairyazılanlar, inancın hayata dokunuşunun ifadeleridir. Ramazan her yönüyle birRamazan Medeniyetine dönüşecektir. Sözü Faruk Nafiz Çamlıbel’in mısralarıylabağlayalım; “Alnımız secdede bulsunbizi her lahza ezan Ve hazin ömrümüzün her günü olsun Ramazan. Zikrimiz Arş'-ı geçip fecre kadar yükselsin Maveralardan ümîd ettiğimiz ses gelsin.” [email protected]