Günümüzde artık seyahate çıkmak rutin bir hale geldi. Bu nedenle toplu taşımacılığı dünyada gün geçtikçe daha hızlı, daha konforlu ve daha güvenli hale getirebilmek için çalışmalar yapılmaktadır. Yaygınlaştırılmaya çalışılan en önemli toplu taşıma araçlarıdır. Dünyada milyonlarca insan, özellikle şehirler arası seyahatlerde yüksek hızlı trenleri tercih eder hale gelmiştir.
Son yıllarda ulaşım sistemlerinin en önemli parçalarından biri haline gelmiş olan hızlı tren öncelikle hızlandırılmış klasik bir tren değildir, sisteme uygun bir altyapı ile çalışan ve belli bir hıza ulaşan farklı bir çalışma prensibine sahip trenlerdir.
Hızlı Tren Nedir?
Maglev (Manyetik raylı) Trenler, basit mıknatıs uygulamalarının tren ve ray arasında uygulanmasıyla üretilmiş trenlerdir. Alt alta uygun şekilde konulmuş iki mıknatıstan biri manyetik itme kuvvetlerinin etkisiyle diğerinin üzerinde hiçbir şeye değmeden havada durabilir. Maglev trenin raylar üzerinde askıda kalması da aynı prensibe sahiptir.
Trenin ileriye doğru hareketi de elektromıknatıslar tarafından sağlanır. Bu konuda değişik uygulamalar olmakla birlikte, EDS (Electrodynamic Suspension) teknolojisinde kullanılan rayları ve treni, açılmış haldeki bir elektrik motoru gibi düşünebiliriz. Motoru oluşturan stator (dıştaki sabit kısım) ve rotor (içteki dönen kısım) dairesel şekilde iç içe oldukları için, dönme hareketi üretirken, üst üste duran tren ve raylarda ileri doğru bir hareket üretirler.
EDS teknolojisini kullanan trenlerde, raylardaki elektromıknatısların kutupları trene ileri yönde hareket verecek şekilde dinamik olarak değiştirilir. Bu değişim çok hassas sistemler tarafından, trene en yüksek hızı verecek şekilde kontrol edilir. Maglev trenler, saatte 500 km'nin üzerinde hızlara ulaşabilirler.
Hızlı Trenler Hayatımıza Ne Zaman Girdi?
Hızlı tren serüveni 1964 yılının sonlarında başladı. Mavi-beyaz renklerde oldukça da hızlı bir tren! Batılılar tarafından 'mermi tren' adı takılan hızlı trene, Japonya'da ise 'Yeni Hat' anlamında 'Shinkansen' dendi.
Japonya'da Japan Railways tarafından işletilen yüksek hızlı demiryolu ağı. Ağın en yüksek işletme hızı 240–320 km/h arasında olup, kuzeyde Hokkaido'da devam eden bir bağlantı inşaatı ile birlikte Honshu ve Kyushu adalarındaki çoğu büyük şehri birbirlerine bağlar.
İlk Şinkansen hattı olan Tōkaidō Shinkansen, Tokyo Olimpiyatları için 1 Ekim 1964 tarihinde açıldı. Aynı zamanda 200 km/h hızıyla dünyanın ilk ticari amaçlı yüksek hızlı demiryolu hattıydı. Bu hız o zamana dek hiçbir trenin ulaşamadığı bir hızdı ve ayrıca bu yüksek hızlı demiryolu hattı Japonya'daki diğer dar hat açıklıklı ana hatlardan farklı olarak standart hat açıklığı ile inşa edilen ilk demiryolu hattıydı. Bunun nedeni trenlerin yüksek hızda giderken kurplardan (demiryolu virajı) dar hat açıklığına göre daha rahat ve daha güvenli geçebilmesiydi. Bu hizmet, 13 Temmuz 1967 tarihinde en az üç yıl içinde 100 milyon yolcuya ve 1976 yılında bir milyar yolcuya ulaşma başarısını gösterdi.
Hızlı Trenin Avantajları Nelerdir?
- Sayısız ekonomik faydayı beraberinde getiren nitelikte olan hızlı trenler, günümüzde en işlevsel ve çevreci ulaşım aracı olarak biliniyor.
- Uçak yolculuğuna göre daha çabuk ulaşım sağlar. Elbette ki saatte 600-700 km hızla uçan uçaklar kadar hızlı olamazlar ancak işlemlerde ve bekleme sürelerinde geçirilen zaman göz önüne alındığında daha avantajlıdır.
- Hızlı trenlerde gecikme ve ertelemeler çok nadir görülür. Hava olayları aşırı etki göstermediği sürece trenler için bir gecikmeye neden olmaz.
- Hızlı trenler, araba ve tren gibi diğer alternatiflere göre doğaya daha az zararlı gaz salınmasını sağlar. Bu sayede çevrenin korunmasına yardımcı olurlar.
- Elektrik enerjisi ile çalışırlar, bu nedenle çevreye zarar vermedikleri gibi sessiz çalışarak gürültüye de sebep olmazlar.
- Hızlı trenlerin kullanımının artması kişisel araç kullanımının azalmasının önünü açabilir. Bu da şehir içerisinde insanlar için daha fazla yürünebilir alan oluşmasını sağlar.
- Yüksek hızlı tren kullanımı sayesinde ulaşım süresi kısalır dolayısıyla zamandan tasarruf edilmesine yardımcı olur.
- Gündelik yaşamda sık karşılaşılan trafik kazalarına kıyasla hızlı trenlerde kaza olma olasılığı çok daha düşüktür, diğer ulaşım araçlarına göre çok daha güvenlidir.
- Hızlı trenlerin şehir merkezine ulaşım sağlaması ile merkezlerin canlanma potansiyeli artar.
- Tren istasyonlarının şehir içinde yapılması halinde erişim daha da kolaylaşır.
- Ekonomik ve çevreci olması gibi avantajlarının yanı sıra, hızlı trenlerin turizm üzerinde de güçlü etkileri var.
- Hızlı turistik hareketlilik, otellerin doluluk oranını yakalamasını, bölgesel kazançların ve dolayısıyla vergi gelirlerinin artmasını sağlayacak niteliktedir.
- Günümüzde malların en ucuza taşındığı araç olarak hızlı trenler görülüyor. Mal alışverişi varsa, orada hareketli bir istihdam da var.
- Şirketlerin seyahat maliyetlerini azaltıyor. Özellikle elemanları sürekli seyahat etmek zorunda olan pazarlama şirketleri hızlı trenler büyük avantaj.
- Yolculuk boyunca tren içinde çok daha özgür hareket edebilirsiniz.
- Emniyet kemeri takma zorunluluğu bulunmuyor.
- Hızlı trende ulaşılan sürat, manzaradan da mahrum etmiyor. Yolculuk sırasında manzaranın tadını çıkarabilirsiniz.
- Özellikle araç trafiğini karşılayacak olan otoyollara oranla daha az arazi kullanımı ve enerji tasarrufu da sağlıyor.
0 Yorum